واقع در:
بررسی بنمایهها و عناصر داستانی منظومهی خورشید و خرامان الماسخان کندولهای [وتار - مقالە] (1395) / بیگ زاده ، خلیل، نویسنده
نوع مدرک: برنامهها و فایلهای کامپیوتری سرشناسه بیگ زاده ، خلیل، نویسنده عنوان : بررسی بنمایهها و عناصر داستانی منظومهی خورشید و خرامان الماسخان کندولهای [وتار - مقالە] تکرار نام مولف : خلیل بیگ زاده، مریم کسایی ناشر: دانشگاه کردستان، پژوهشکده کردستان شناسی، پژوهشنامه ادبیات کردی سال نشر : 1395 صفحه شمار: دوره 2، شماره 2 - شماره پیاپی 3 آذر 1395 صفحه 37-61 شناسه افزوده : کسایی ، مریم، نویسنده توصیفگرها ادبیات کردی الماسخان کندولهای خورشید و خرامان ادبیات غنایی چکیده : منظومهی غنایی خورشید و خرامان، داستان عشق خورشید شهزادهی خاوری به خرامان، دختر خاقان چین است، سرودهای به زبان محلی (گویش کردی گورانی) به شکل نسخ خطی است که در سرزمینهای جنوب کردستان، کرمانشاه، شمال ایلام، اسدآباد همدان و غرب لرستان، در میان خاندانهای اصیل یافت میشود و مردم اهل ادب این نواحی الماسخان کندولهای کرمانشاهی، شاعر بزرگ قرن دوازدهم هجری را سرایندهی این اثر میدانند. اگر چه مردم به سرودههای حماسی و غنایی از این دست، عشق میورزند و روزگاری نقل محافل آنان بوده است، اما تاکنون جز مواردی اندک برای گردآوری، در تصحیح و نشر این متون اقدامی نشده است. پژوهش پیش روی، با هدف معرفی منظومهی غنایی خورشید و خرامان با رویکردی توصیفی- تحلیلی انجام شده و پس از شرحی کوتاه در احوال الماسخان و خلاصة منثور داستان، در نگاهی کوتاه ساختار و محتوای این منظومه، شامل عناصر صوری آن (قالب، قافیه، ردیف، توصیف)، نوع و عناصر داستانی (زاویهی دید، شخصیت، لحن و فضا، عناصر خرق عادت، گفتگو، تعلیق)، و ویژگیهای محتوایی (اثرپذیری از فرهنگ عامه، موضوع، درونمایه و رویدادها) بررسی شده، و همچنین با منظومههای غنایی و غنایی- حماسی مشابه در ادب فارسی مقایسه شده است لینک ثابت رکورد: ../opac/index.php?lvl=record_display&id=15398 زبان مدرک : فارسی
شماره ثبت شماره بازیابی نام عام مواد محل نگهداری بخش وضعیت ثبت وضعیت امانت فاقد شماره ثبت بررسی ژرفساخت اسطورهای تصویر حلزون در مجموعهی آن حلزون آن حلزون محزون (آخرین مجموعهی محمدرضا کلهر)[وتار، مقالە] (1395) / علی اکبری ، نسرین، نویسنده
نوع مدرک: برنامهها و فایلهای کامپیوتری سرشناسه علی اکبری ، نسرین، نویسنده عنوان : بررسی ژرفساخت اسطورهای تصویر حلزون در مجموعهی آن حلزون آن حلزون محزون (آخرین مجموعهی محمدرضا کلهر)[وتار، مقالە] تکرار نام مولف : نسرین علی اکبری ناشر: دانشگاه کردستان، پژوهشکده کردستان شناسی، پژوهشنامه ادبیات کردی سال نشر : 1395 صفحه شمار: دوره 2، شماره 2 - شماره پیاپی 3 آذر 1395 صفحه 63-82 توصیفگرها اسطوره ، ژرفساخت ، همذاتپنداری ، شاعر ، حلزون و محمدرضا کلهر ، بیستون چکیده : نقد اسطورهشناختی که گاهی نقد کهنالگویی هم گفته میشود، توجه خود را بر عناصر عام، تکراری و قراردادی در ادبیات متمرکز میکند، عناصری که نمیتوان آنها را در چارچوب سنت یا تأثیرات تاریخی توضیح داد. این نوع نقد هر اثر ادبی را به منزلهی بخشی از کل ادبیات مطالعه میکند. اصل پایهی این نوع نقد آن است که کهنالگوها ـ تصاویر، شخصیتها، طرحهای روایی و درونمایههای نوعی و سایر پدیدههای نوعی ادبیات ـ در تمامی آثار ادبی حضور دارند و به این ترتیب، شالودهای را برای مطالعهی ارتباطات متقابل اثر فراهم میآورد. شاعر با انتخاب حلزون به عنوان یک نشانهی زبانی میان خود و حلزون دست به همذاتپنداری زده و خود را با حلزون در یک یگانهانگاری استعاری در جوهر شعرش یگانه ساخته است. او با انتخاب حلزون که با هستی او یگانه شده، تصاویر گوناگونی در شعر خلق کرده که خواننده را به ژرفای متن میکشاند. از سوی دیگر او با برگزیدن لحنی روایی حلزون را همانند یک شخصیت داستانی در شعرش تصویر کرده و سبب شده تا خواننده در شط زمان شناور شود. لحن روایی موجب شده که حلزون همانند یک شخصیت داستانی عرصهی شعر شاعر را درنوردد و افق متن را به سوی خوانشی فراواقعیت و اسطورهای بگشاید. به این دلیل در این اثر حلزون به عنوان نشانهای از خود شاعر نقد کهنالگویی شده است لینک ثابت رکورد: ../opac/index.php?lvl=record_display&id=15399 زبان مدرک : فارسی
شماره ثبت شماره بازیابی نام عام مواد محل نگهداری بخش وضعیت ثبت وضعیت امانت فاقد شماره ثبت تخیل خلاقانه و تصویرپردازی مبتنی بر آن در شعر شیرکو بیکس و محمود درویش (با تکیه بر دهربهندی پهپووله و مدیح الظل العالی)[وتار - مقالە] (1395) / پشابادی ، یدالله، نویسنده
نوع مدرک: برنامهها و فایلهای کامپیوتری سرشناسه پشابادی ، یدالله، نویسنده عنوان : تخیل خلاقانه و تصویرپردازی مبتنی بر آن در شعر شیرکو بیکس و محمود درویش (با تکیه بر دهربهندی پهپووله و مدیح الظل العالی)[وتار - مقالە] تکرار نام مولف : یدالله پشابادی ناشر: دانشگاه کردستان، پژوهشکده کردستان شناسی، پژوهشنامه ادبیات کردی سال نشر : 1395 صفحه شمار: دوره 2، شماره 2 - شماره پیاپی 3 آذر 1395 صفحه 83-109 توصیفگرها خیال ، تخیل ، صور خیال ، شیرکو بیکس ، محمود درویش ، تحلیل تطبیقی چکیده : وفور عناصر خیالانگیز و ایماژپردازیهای هنرمندانه و شاعرانه در شعر شیرکو بیکس که به حق او را باید بزرگترین و مبرزترین شاعر نوپرداز در ادبیات کردی به شمار آورد، به قدری در خور تأمل است که چشم هر خوانندهای، و تمام هوش و حواس هر شنوندهای را مجذوب خود میکند. از این روی، این پژوهش بر آن است که در حوزهی مطالعات ادبیات تطبیقی و به روش تحلیلی ـ توصیفی، موضوع مورد نظر را در شعر این شاعر و اشعار محمود درویش شاعر نامدار و پرآوازهی عرب، مورد بحث و کنکاش قرار دهد. از آن جا که جامعهی آماری موضوع بس گسترده است، از هر یک از شاعران قصیدهای برای این منظور برگزیده شد. استفادهی ماهرانه و شاعرانه از خیال و تخیلپردازی در شعر شیرکو بیکس بسیار پررنگتر و متنوعتر است؛ حال آنکه محمود درویش با وجود وسعت خیال و تصویرپردازیاش در قصیدهی مورد بررسی، چندان به تخیل و گسترانیدن آن دامن نزده است لینک ثابت رکورد: ../opac/index.php?lvl=record_display&id=15400 زبان مدرک : فارسی
شماره ثبت شماره بازیابی نام عام مواد محل نگهداری بخش وضعیت ثبت وضعیت امانت فاقد شماره ثبت بررسی فرایند نوستالژی در اشعار محمدامین شیخ الإسلامی، «هێمن» [وتار - مقاله] (1395) / کامیاب ، مرجان، نویسنده
نوع مدرک: برنامهها و فایلهای کامپیوتری سرشناسه کامیاب ، مرجان، نویسنده عنوان : بررسی فرایند نوستالژی در اشعار محمدامین شیخ الإسلامی، «هێمن» [وتار - مقاله] تکرار نام مولف : مرجان کامیاب، سمیه محمدی ناشر: دانشگاه کردستان، پژوهشکده کردستان شناسی، پژوهشنامه ادبیات کردی سال نشر : 1395 صفحه شمار: دوره 2، شماره 2 - شماره پیاپی 3 آذر 1395 صفحه 111-140 شناسه افزوده : محمدی ، سمیه، نویسنده توصیفگرها نوستالژی ، ادبیات کردی ، هێمن چکیده : واژة نوستالژی که در زبان فارسی از آن با عنوان «غم غربت» یاد میشود به معنای احساس غم و دلتنگی برای خاطرات از دست رفتهی گذشته است. خاطراتی که با یادآوری آن، فرد دچار غم و اندوه میشود و نوعی دلتنگی بر او سایه میافکند. مهمترین عواملی که باعث بهوجود آمدن حس نوستالژی میشوند شامل: حسرت روزهای خوش دوران کودکی، زندان یا مهاجرت، جنگ و از دست دادن استقلال کشور و... است. شاعران بومی و محلی از جمله شاعران کُردزبان نیز از این قاعده مستثنی نیستند. اشعار آنها تجلیگاه مناسب و درخوری برای نشان دادن این حس درونی است. بزرگترین مظاهر نوستالژی را میتوان در اشعار این شاعران یافت. آنها در اشعارشان همواره از خاطرات روزهایی یاد میکنند که در صلح و آرامش در سرزمین سرسبز و پر شور و نشاطشان و با امید به زندگی و آینده میزیستند. از جمله این شاعران، «هێمن» است. بهرهگیری از عناصر طبیعی، استفاده از ادبیات شفاهی و پشتوانه قرار دادن فولکلور و فرهنگ بومی در عین به خدمت گرفتن انواع صنعتهای ادبی، ویژگیهایی از شعر هێمن است که خوانندگان این اشعار میتوانند تا اندازهای به درک آنها نایل آیند. هێمن شیفتهی سادگی کلام شعر بود و سعی داشت زبان شعر را به زبان واقعی مردم نزدیک سازد. از این شاعر، میتوان به عنوان شاعر اجتماعی یاد کرد؛ زیرا مسائل اجتماعی و سیاسی آن روزگار تأثیر عمیقی بر شعر او گذاشته است. بیشترین نمودهای شعر نوستالژیک را میتوان در اشعار او یافت. در این پژوهش با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به بررسی انواع نوستالژی در شعر هێمن میپردازیم. نتایج تحقیق نشان میدهد که بیشترین نمود نوستالژی در اشعار هێمن به ترتیب به وطنگرایی، یاد معشوق، زندان و تبعید، و یاد مرگ عزیزان مربوط میشود لینک ثابت رکورد: ../opac/index.php?lvl=record_display&id=15401 زبان مدرک : فارسی
شماره ثبت شماره بازیابی نام عام مواد محل نگهداری بخش وضعیت ثبت وضعیت امانت فاقد شماره ثبت لێکدانهوهیهکی بهراوردکارانهی فهخری(شانازی) زاتی له شیعری نالی و موتهنهببیدا [وتار - مقاله] (1395) / ڕەسووڵ نژاد ، عەبدوڵڵا، نویسنده
نوع مدرک: برنامهها و فایلهای کامپیوتری سرشناسه ڕەسووڵ نژاد ، عەبدوڵڵا، نویسنده عنوان : لێکدانهوهیهکی بهراوردکارانهی فهخری(شانازی) زاتی له شیعری نالی و موتهنهببیدا [وتار - مقاله] تکرار نام مولف : عهبدوڵلا رهسووڵ نژاد، هادی ڕزوان، پێشهوا ئیبراهیمی ناشر: دانشگاه کردستان، پژوهشکده کردستان شناسی، پژوهشنامه ادبیات کردی سال نشر : 1395 صفحه شمار: دوره 2، شماره 2 - شماره پیاپی 3 آذر 1395 صفحه 141-163 شناسه افزوده : ڕزوان ، هادی، نویسنده ئیبراهیمی ، پێشەوا، نویسنده توصیفگرها ئهدهبی بهراورد ، فهخری زاتی ، موتهنهببی ، نالی چکیده : ئهدهبی بهراورد لقێکی نوێیه له توێژینهوه ئهدهبییهکاندا که هاوشێوهییهکان و ناهاوشێوهییهکانی هزری کهسانی خاوهن بۆچوون و قهڵهم به دهستانی وڵاته جۆربهجۆرهکان تێیدا دهخرێنه بهر ڕهخنهکاری و لێکدانهوه. فهخر یا شانازی به خۆ که له دهروونی ههسته هاوبهشهکانی مرۆڤهکانهوه ههڵدهقوڵێ، یهکێکه لهو بابهتانهی له ئهدهبی بهراورددا جێی لێکۆڵینهوهیه و له وێژهی کورد و عهرهبدا، به هۆی پهیوهندیی هاوبهشی مێژوویی و کولتووریان، جێگهیهکی تایبهتی ههیه. لهوێڕا که خوێندنهوهی بهراوردییانهی ئهدهب وهک تێڕوانینێکی ئهدهبی و ڕهخنهکارانه، سنوورهکانی زمان و کولتووری تێپهڕاندووه و بووهته هۆی لێکدانهوهی پهیوهندی و کاریگهری زمان و وێژهی گهلانی دونیا لهسهر یهکتری، ئهم وتاره ههوڵ دهدا ههڵسهنگاندنێکی بهراوردییانه به تێڕوانینێکی ئهمریکی له نێوان دوو ههڵبهستوانی گهورهی کورد و عهرهب، نالی و موتهنهببی ئهنجام بدات و له جۆرهکانی فهخری زاتیی ئهم دوو شاعیره بکۆڵێتهوه. ههم نالی و ههم موتهنهببی له بواری فهخردا کۆمهڵێک هۆنراوهی باشیان ههیه. فهخر یهکێکه له بهرچاوترین نموونه شیعریهکان له دیوانی موتهنهببیدا، ههروهها نالی جوانترین شیعرهکانی فهخری له ئهدهبی کوردیدا تۆمار کردووه. موتهنهببی و نالی به شێوازێکی هونهرمهندانه له شیعرهکانیاندا فهخریان بهکار هێناوه. لهم وتارهدا به ئامانجی پیشاندانی هێماکانی فهخری زاتی له هۆنراوهکانی موتهنهببی و نالیدا، ههوڵ دهدهین به میتۆدی وهسفی-شیکارانه شیعرهکانیان لێک بدهینهوه لینک ثابت رکورد: ../opac/index.php?lvl=record_display&id=15402 زبان مدرک : کوردی
شماره ثبت شماره بازیابی نام عام مواد محل نگهداری بخش وضعیت ثبت وضعیت امانت فاقد شماره ثبت مطالعهی تطبیقی عشق و سیاست در اشعار شیرکو بیکس و حمید مصدق [وتار - مقالە] (1396) / مالمیر ، تیمور، نویسنده
نوع مدرک: برنامهها و فایلهای کامپیوتری سرشناسه مالمیر ، تیمور، نویسنده عنوان : مطالعهی تطبیقی عشق و سیاست در اشعار شیرکو بیکس و حمید مصدق [وتار - مقالە] تکرار نام مولف : تیمور مالمیر ناشر: دانشگاه کردستان، پژوهشکده کردستان شناسی، پژوهشنامه ادبیات کردی سال نشر : 1396 صفحه شمار: دوره 3، شماره 1 - شماره پیاپی 4 آذر 1396 صفحه 1-30 توصیفگرها عشق ، سیاست ، صور خیال ، جنگ مهاجرت ، روایت شعری چکیده : یکی از مسائلی که برای شناخت شاعران اهمیت دارد، بررسی تحول اندیشه و مضمونهای اشعار آنان است؛ از جمله نوع نگاه آنان به عشق برای شناخت شاعر و وضعیت عصر وی ضروری است. از سوی دیگر با توجه به روابط انسان و جامعه در عصر حاضر، شناخت رویکرد شاعران دربارهی حوادث عصر و تأثیری که این مسائل در شعر و اندیشهی آنان دارد، ضروری است. با توجه به زندگی و اشعار حمید مصدق و شیرکو بیکس که هر دو در عین پرداختن به مسائل سیاسی عصر، به عشق نیز توجه کردهاند، برای شناخت سیر تحوّل و چگونگی تعامل عشق و سیاست در شعر کردی و فارسی، دو مضمون عشق و سیاست را در اشعار آنان بررسی کردهایم. نتیجهی این پژوهش نشان میدهد هر دو شاعر در عشق به وطن و سرزمین خود و نگرانی نسبت به اوضاع آن، عقاید مشترکی دارند. در بسیاری از موارد، عشق و مضامین برخاسته از آن در اشعار آنان، مقدمهای برای ورود به مسائل سیاسی و اشعار میهنی است. حمید مصدق به دلیل فضای بسته و خفقانآور بعد از کودتای 28 مرداد، مشکلات مردم عصر را مستقیم بیان نمیکند؛ بلکه با استفاده از تکنیکهایی از جمله تکنیک نقاب، با مخاطب وارد گفتگو میشود، اما شیرکو تلاش میکند صدایش را با تصریح به وقایع تاریخی معاصر، به گوش جهانیان برساند. بیان مستقیم شاعر به صورت استفاده از شیوهی روایت خاطرهگویی و برشمردن عناصر طبیعی اقلیم کردستان نمود مییابد. عشق در اشعار مصدق متناسب با گذشت زمان بسامد زیادتری مییابد اما بنمایة عشق در اشعار شیرکو کمرنگ است و در خدمت افکار سیاسی اوست لینک ثابت رکورد: ../opac/index.php?lvl=record_display&id=15403 زبان مدرک : فارسی
شماره ثبت شماره بازیابی نام عام مواد محل نگهداری بخش وضعیت ثبت وضعیت امانت فاقد شماره ثبت بررسی و تحلیل اندیشههای شیرزاد حسن (بر اساس منتخب آثار داستانی وی)[وتار - مقاله] (1396) / پشابادی ، یدالله، نویسنده
نوع مدرک: برنامهها و فایلهای کامپیوتری سرشناسه پشابادی ، یدالله، نویسنده عنوان : بررسی و تحلیل اندیشههای شیرزاد حسن (بر اساس منتخب آثار داستانی وی)[وتار - مقاله] تکرار نام مولف : یدالله پشابادی، حسن دادخواه، غلامرضا کریمی فرد ناشر: دانشگاه کردستان، پژوهشکده کردستان شناسی، پژوهشنامه ادبیات کردی سال نشر : 1396 صفحه شمار: دوره 3، شماره 1 - شماره پیاپی 4 آذر 1396 صفحه 31-58 شناسه افزوده : دادخواه ، حسن، نویسنده کریمی فرد ، غلامرضا، نویسنده توصیفگرها شیرزاد حسن ، افکار و اندیشه ها ، کودک و زن ، مبارزه با سنت گرایی روشنفکری چکیده : شیرزاد حسن یکی از نویسندههای معاصر کرد است که از همان آغاز با سبک و رویهای متفاوت پا به جهان نویسندگی نهاد. وی با در هم شکستن تابوها و محدودیتهای جامعهی سنتی، توانست گوشههایی از اسباب درماندگی و عقبماندگیهای مردم و دردها و محنتهای لایههای فرودست اجتماع خود را آشکار سازد. او نویسندهای متعهد به ادبیات و جامعه است و از این روی، ادبیات را رها از هرگونه قید و بند و مرز میداند و تصریح میکند که: «من وقتی مینویسم هیچ چیزی را قبول ندارم». اندیشهها و افکار و دیدگاههای این نویسنده در لابهلای نوشتههایش پراکنده است. وی در زمینهی داستان کوتاه و رماننویسی قلمفرسایی کرده است. افزون بر آن، نوشتههای دیگری در زمینههای تربیتی، فرهنگی و فکری دارد که هر یک بیانگر ابعاد مختلف شخصیت این نویسنده است. در این مقاله برآنیم تا علاوه بر آشنایی با شیرزاد حسن، افکار و اندیشههای او را در موضوعات مختلف مورد بررسی و تحلیل قرار دهیم لینک ثابت رکورد: ../opac/index.php?lvl=record_display&id=15430 زبان مدرک : فارسی
شماره ثبت شماره بازیابی نام عام مواد محل نگهداری بخش وضعیت ثبت وضعیت امانت فاقد شماره ثبت
نوع مدرک: برنامهها و فایلهای کامپیوتری سرشناسه طایفی ، شیرزاد، نویسنده عنوان : جستاری در اساطیر منظومهی کردی مم(mam) و زین(zin)/ [وتار - مقاله] تکرار نام مولف : شیرزاد طایفی، محسن رحیمی ناشر: دانشگاه کردستان، پژوهشکده کردستان شناسی، پژوهشنامه ادبیات کردی سال نشر : 1396 صفحه شمار: دوره 3، شماره 1 - شماره پیاپی 4 آذر 1396 صفحه 59-74 شناسه افزوده : رحیمی ، محسن، نویسنده توصیفگرها شعر کردی ، مم و زین ، اسطوره ، نماد ، مام ایزد پری چکیده : داستان مم و زین آمیخته با نمادها و اسطورههای ایرانی و بیانگر فرهنگ دیرین این ملّت است که از طریق بازشناسی آن، میتوان غبار از چهرهی بسیاری از این نمادهای اسطورهای کنار زد. در این پژوهش، با تکیه بر مطالعات کتابخانهای و اسنادی و بهرهگیری از روش استقرایی- تحلیلی، به بازکاوی این نمادهای اساطیری که در سراسر داستان مشهود است، پرداختهایم. بررسی این گونه داستانها که در حوزههای فرهنگیِ ایرانی به اشکال مختلف بر زبان مردم جاری است، گوشههای پنهان فرهنگ این مرز و بوم را روشن خواهد کرد. علاوه بر این، تحلیل نمادها و اساطیر داستان مم و زین با رویکرد پژوهشی، گویای آن است که مضمون آیینی این داستان، مقدّم بر کارکرد عاشقانهی آن است و چه بسا مضمون عاشقانهی داستان در اولویت بعدیِ اهمیت قرار دارد. همچنین نشانههای آیین میترایی در این داستان نمود بارزی دارد، چنانکه در بازکاوی اعداد دوازده، سه و هفت، میتوان به تأثیرپذیری آن از آیین میترا پی برد؛ ضمن اینکه «مم»، یک مام ایزد و «زین» یک پریزاد است. از سوی دیگر، داستان مشتمل بر ویژگیهایی فراتر از قصّهی پریان است. این پژوهش میتواند به منزلهی درآمدی بر نقد اسطورهایِ داستان مم و زین باشد و زمینه را برای خوانش کارکردهای چندوجهی آن فراهم کند لینک ثابت رکورد: ../opac/index.php?lvl=record_display&id=15431 زبان مدرک : فارسی
شماره ثبت شماره بازیابی نام عام مواد محل نگهداری بخش وضعیت ثبت وضعیت امانت فاقد شماره ثبت بررسی زندگی، احوال و آثار الماسخان کندولهای (بر پایۀ نسخههای خطی آثار او) [وتار - مقاله] (1396) / حسینی آبباریکی ، سید آرمان، نویسنده
نوع مدرک: برنامهها و فایلهای کامپیوتری سرشناسه حسینی آبباریکی ، سید آرمان، نویسنده عنوان : بررسی زندگی، احوال و آثار الماسخان کندولهای (بر پایۀ نسخههای خطی آثار او) [وتار - مقاله] تکرار نام مولف : سید آرمان حسینی آبباریکی ناشر: دانشگاه کردستان، پژوهشکده کردستان شناسی، پژوهشنامه ادبیات کردی سال نشر : 1396 صفحه شمار: دوره 3، شماره 1 - شماره پیاپی 4 آذر 1396 صفحه 75-112 توصیفگرها الماسخان کندولهای ، زندگی ، شخصیت ، شعر کُردی ، نسخههای خطّی چکیده : الماسخان کندولهای از شاعران نامی گورانیسرایِ کُرد در قرن دوازدهم هجری به شمار میآید. با اینکه پژوهشگران اشارات فراوانی به احوال و آثار او کردهاند، امّا بیشتر منابع تکرار مطالب پیشین بوده و تاکنون پژوهش دقیق و اطمینانبخشی دربارة زندگی و سرودههای او انجام نگرفته است. آوازهی الماسخان بهسبب منظومههایی است که به وی نسبت دادهاند، هرچند بیشتر این آثار از آنِ او نیست. در این جستار، ضمن نقد و بررسی نظر پژوهشگران دربارهی زندگی و آثار شاعر، کوشش میشود بنا بر نسخههای خطّییی که در انتساب آنان به الماسخان جای تردیدی نیست، دقایق زندگی و پارهای از عقاید و باورهای او آشکار شود. نام و تخلّص، نسب، تاریخ ولادت و زادگاه، شرح حال، تاریخ وفات، آرامگاه و اعتقادات الماس خان، از مباحث برجستهی مقالهی پیشِ روست. در پایان نیز نسخههای خطّیِ آثار او در کتابخانههای ایران و جهان معرفی میشود لینک ثابت رکورد: ../opac/index.php?lvl=record_display&id=15432 زبان مدرک : فارسی
شماره ثبت شماره بازیابی نام عام مواد محل نگهداری بخش وضعیت ثبت وضعیت امانت فاقد شماره ثبت
نوع مدرک: برنامهها و فایلهای کامپیوتری سرشناسه مرشدی ، سیاوش، نویسنده عنوان : نظیرههای کُردی خمسة نظامی [وتار - مقاله] تکرار نام مولف : سیاوش مرشدی ناشر: دانشگاه کردستان، پژوهشکده کردستان شناسی، پژوهشنامه ادبیات کردی سال نشر : 1396 صفحه شمار: دوره 3، شماره 1 - شماره پیاپی 4 آذر 1396 صفحه 113-130 توصیفگرها نظیرهسازی ، نظامی گنجوی ، نظیرههای کردی ، خسرو و شیرین ، وزن هجایی چکیده : شاعران کرد نظیرههایی از مثنویهای نظامی (پنج گنج) سرودهاند. ایشان در میان آثار نظامی بیش از همه به خسرو و شیرین نظر داشتهاند، چنانکه لیلی و مجنون، اسکندرنامه و نظیرههای دیگر نظامی کمیابند؛ در حالی که نسخههای منتشر شده از خسرو و شیرینهای (شیرین و فرهاد) کردی و یا نسخههای خطی آنها در کتابخانههای ایران و دیگر کشورهای جهان موجود است. در این مقاله، از میان 11 نظیرة معرفیشده، 6 مورد نظیرهی خسرو و شیرین است. نظیرهسرایان خسرو و شیرین به زبان کردی، علاوه بر تأثیرپذیری از خسرو و شیرین نظامی، از منابع شفاهی یا کتبی محلی خود نیز تأثیر پذیرفتهاند. در این مقاله به معرفی این نظیرهها پرداخته شده است و در مواردی نیز موارد اختلاف این نظیرهها با خسرو و شیرین نظامی بیان شده است. از سوی دیگر بیشتر نظیرههای کردییی که در این مقاله معرفی شده، بر اوزان غیرعروضی (اوزن هجایی) سروده شدهاند. البته در مَم آلان، هرچند احمد خانی آن را از مثنویهای نظامی اقتباس نکرده اما وزن لیلی و مجنون نظامی را به کار برده است لینک ثابت رکورد: ../opac/index.php?lvl=record_display&id=15433 زبان مدرک : فارسی
شماره ثبت شماره بازیابی نام عام مواد محل نگهداری بخش وضعیت ثبت وضعیت امانت فاقد شماره ثبت لێکدانەوەی شێوازناسانەی قوتابخانەکانی روانگە و کفری: بە سەرنجدان بە شیعری شێرکۆ بێکەس و لەتیف هەڵمەت [وتار - مقاله] (1396) / سجادی ، بختیار (1355 -)، نویسنده
نوع مدرک: برنامهها و فایلهای کامپیوتری سرشناسه سجادی ، بختیار (1355 -)، نویسنده عنوان : لێکدانەوەی شێوازناسانەی قوتابخانەکانی روانگە و کفری: بە سەرنجدان بە شیعری شێرکۆ بێکەس و لەتیف هەڵمەت [وتار - مقاله] تکرار نام مولف : بختیار سجادی ناشر: دانشگاه کردستان، پژوهشکده کردستان شناسی، پژوهشنامه ادبیات کردی سال نشر : 1396 صفحه شمار: دوره 3، شماره 1 - شماره پیاپی 4 آذر 1396 صفحه 131-165 توصیفگرها شێوازناسی ، شیعری کوردی ، قوتابخانەی ڕوانگە ، قوتابخانەی کفری ، شێرکۆ بێکەس ، لەتیف هەڵمەت چکیده : ئەم وتارە هەوڵ ئەدات لە هەنگاوی یەکەمدا ئاوڕ لە دوو قوتابخانەی شیعری هاوچەرخی کوردی لە کوردستانی عێراقدا بداتەوە. بۆ ئەم مەبەستەش دوای ناساندنی قوتابخانەکانی ڕوانگە و کفری، دەست دەکات بە ئاراستەکردنی بابەتی ناوەندیی توێژینەوەکە کە بریتییە لە دیاریکردنی مۆرک و تایبەتمەندییە شێوازناسانەکانی ئەو بەرهەمانە. ئەو دوو قوتابخانەیە دوو ڕەوتی گرنگی ئەدەبییان لە ماوەی نێوان ساڵەکانی ١٩٧٠ بۆ ١٩٩١دا پێکهێنا کە وەکوو قۆناغێکی گرنگی مێژووی ئەدەبی هاوچەرخی کوردی لە کوردستانی عێراق لە قەڵەم دەدرێت. لە پێناو دەستەبەرکردنی چوارچێوەیەکی تیۆریک بۆ دەستنیشانکردنی شێوازناسیی بەرهەمە شیعرییەکان، کەڵک لە ڕوانگەکانی شەمیسا و بە تایبەت کتێبی شێوازناسیی لێکۆڵەری ناوبراو وەرگیراوە کە بایەخ دەداتە سێ ئاستی جیای زمانی، ئەدەبی و هزری لە دیاریکردنی مۆرکی شێوازناسانەی بەرهەمە ئەدەبییەکاندا. لەم توێژینەوەی بەردەستدا پەنجە خراوەتە سەر دامەزرێنەر و ناسراوترین ئەندامی هەرکام لە قوتابخانە شیعرییەکان کە بریتین لە شێرکۆ بێکەس و لەتیف هەڵمەت و پاشان بەرهەمەکانیان بە گوێرەی بنەواشە سەرەکییەکانی بۆچوونی ڕەخنەگرانەی ناوبراو لێکدراونەتەوە و جیاوازییەکانیان خراونەتە ڕوو لینک ثابت رکورد: ../opac/index.php?lvl=record_display&id=15434 زبان مدرک : کوردی
شماره ثبت شماره بازیابی نام عام مواد محل نگهداری بخش وضعیت ثبت وضعیت امانت فاقد شماره ثبت
نوع مدرک: برنامهها و فایلهای کامپیوتری سرشناسه قهرمانی ، جعفر (1354 -)، نویسنده عنوان : جوانیناسی و شیعری هێمن نوع مقاله [وتار - مقاله] تکرار نام مولف : جعفر قهرمانی، سید اسعد شیخ احمدی ناشر: دانشگاه کردستان، پژوهشکده کردستان شناسی، پژوهشنامه ادبیات کردی سال نشر : 1396 صفحه شمار: دوره 3، شماره 1 - شماره پیاپی 4 آذر 1396 صفحه 167-188 شناسه افزوده : شیخ احمدی ، سید اسعد، نویسنده توصیفگرها جوانیناسی ، هێمن ، ئاوازی ناوەوە ، وێنەی شیعری چکیده : جوانیناسی هەر لە سەردەمی سوقرات و بگرە کۆنتریشەوە بە فۆرم و شێوازی جیاواز لە لایەن فەیلەسووفانی یۆنانەوە لێکدانەوەی لەسەر کراوە. بیری تێڕامان لە جوانی لە سەردەمی کلاسیکدا گەیشتە چڵەپۆپەی گەشەکردن. مێژووی سەرهەڵدانی جوانیناسی بە شێوازێکی زانستی بۆ سەرەتای سەدەی هەژدەهەم دەگەڕێتەوە. یەکەم جار فەیلەسووفی ئاڵمانی، ئەلێکساندێرکۆتلیب باوم گارتێن (١٧٦٢-١٧١٤)، زاراوەی جوانیناسی بەکار هێنا.ئاواز (مۆسیقا) بەشێک لە پێکهاتەی جوانیناسی و رەگەزە بنەڕەتییەکانی شیعرە. لە راستیدا شیعر ئاخاوتنێکی ئاوازییە و هەست و سۆز دەبزوێنێ. هێمن لە زۆربەی شیعرەکانیدا گرنگییەکی تایبەتی بە ئاوازی شیعری داوە و بە بەهرەوەرگرتن لە ئاوازی ناوەوە و دەرەوە جوانییەکی تایبەتی بە فۆرم (رواڵەت) و ناوەرۆکی شیعرەکانی بەخشیوە و دەکرێ ئەم بابەتە وەک لایەنێکی جوانیناسی لە شیعرەکانیدا بپشکندرێ و بەرجەستە بکرێت.مەبەستی سەرەکی لە شرۆڤەی جوانیناسیی شیعری هێمن ئەوەیە ئەم بابەتە وەک تاقیگەیەک چاو لێکەین و بزانین شیعرەکانی چەندە لەم بوارەدا سەرکەوتوویە؟ چەندە هێمن هزرخەیاڵاویی ئاوێتەی جوانیناسی کردووە و هەستی بەردەنگ دەجووڵێنێت؟ مهبهست لهم وتاره تهنیا ئهوه نییه بسهلمێنین شیعری هێمن بههرهی جوانیناسیی ههیه و بهس، بهڵکوو لە روانینێکی گشتیدا سهلماندنی ئهم راستییەیە که شاعیرانی کورد شارهزای زانستی جوانیناسی بوون.لەم وتارەدا تیشک دەخرێتە سەر بەشێک لە جوانیناسیی ئاوازی و جوانیناسیی خەیاڵی شیعری هێمن کە لە ئافراندنی وێنەی شیعریدا رۆڵی سەرەکییان هەیە. شیعری هێمن خاوەنی خەیاڵێکی بەرز، هزرێکی قووڵ، زمانێکی رەوانە و هەر ئەم بابەتانە شیعری هێمن بەهێز و دڵڕفێن دەکەن. رەوتی بەکارهاتوو لەم لێکۆڵینەوەیەدا، رەوشتی ئێسنادی و کتێبخانەییە، کە لە فیشنووسی لەسەر بابەتەکان پێکهاتووە لینک ثابت رکورد: ../opac/index.php?lvl=record_display&id=15435 زبان مدرک : کوردی
شماره ثبت شماره بازیابی نام عام مواد محل نگهداری بخش وضعیت ثبت وضعیت امانت فاقد شماره ثبت نقد و بررسی ملمع های کردی-پارسی از جهت ساختار و پیوند معنایی [وتار - مقاله] (1397) / نورایی ، الیاس، نویسنده
نوع مدرک: برنامهها و فایلهای کامپیوتری سرشناسه نورایی ، الیاس، نویسنده عنوان : نقد و بررسی ملمع های کردی-پارسی از جهت ساختار و پیوند معنایی [وتار - مقاله] تکرار نام مولف : الیاس نورایی، نجیمه آزادی ده عباسانی، سعید احمدی ناشر: دانشگاه کردستان، پژوهشکده کردستان شناسی، پژوهشنامه ادبیات کردی سال نشر : 1397 صفحه شمار: دوره 4، شماره 1 - شماره پیاپی 5 شهریور 1397 صفحه 1-32 شناسه افزوده : آزادی ده عباسانی ، نجیمه، نویسنده احمدی ، سعید، نویسنده توصیفگرها ملمع ، تضمین ، شعرکردی ، حافظ ، پیوند معنایی چکیده : شاعران کردی گوی همواره نظری ویژه به غزلیات حافظ داشتهاند. به تضمین گرفتن اشعار حافظ در غزلیات کردی با توجه به دو زبانه شدن غزل، نوعی صنعت با عنوان«تضمین ملمع گونه» ایجاد کرده است. این پژوهش پس از تعریف ملمع و انواع آن، به بررسی و تحلیل ملمعهای کردیـپارسی ذیل صنعت مذبور و جایگاه آنها در شعر کردی میپردازد. روشن میگردد که مهارت شاعران کردی گوی در این نوع ملمع جهت ایجاد پیوند معنایی بین دو مصرع و حفظ ساختار غزل، متفاوت است. در این راستا ده غزل سرودهی ده تن از شاعران کرد گزینش شدهاست که از این میان ملمعهای چهار شاعر نخست، از یک غزل مشابه از دیوان حافظ تضمین گرفتهاند؛ از اینروی جهت بررسی در مقام قیاس مناسب هستند. از اشعار دیگر شعرا، ملمعهایی که هرکدام از یک غزل متفاوت تضمین گرفتهاند، بیان شده است. در این پژوهش ابتد به ذکر مختصری از احوال شاعر کردیگوی پرداخته شده، سپس، ملمع آن شاعر به همراه معنای مصرعهای کردی ذکر شده که جهت بررسی ساختار و معنا و پیوند مصرع کردی و پارسی مورد تحلیل قرار گرفتهاست. لهجههای به کار رفته در ابیات کردی متفاوت است و شامل کردی کرمانشاهی، سورانی و هورامی و کلهری میشود لینک ثابت رکورد: ../opac/index.php?lvl=record_display&id=15436 زبان مدرک : فارسی
شماره ثبت شماره بازیابی نام عام مواد محل نگهداری بخش وضعیت ثبت وضعیت امانت فاقد شماره ثبت شرح و توضیح بیتی از لیلی و مجنون نظامی (با تکیه بر تمثیل و گاهنامه کردی) [وتار - مقاله] (1397) / حیدریان ، اکبر، نویسنده
نوع مدرک: برنامهها و فایلهای کامپیوتری سرشناسه حیدریان ، اکبر، نویسنده عنوان : شرح و توضیح بیتی از لیلی و مجنون نظامی (با تکیه بر تمثیل و گاهنامه کردی) [وتار - مقاله] تکرار نام مولف : اکبر حیدریان ناشر: دانشگاه کردستان، پژوهشکده کردستان شناسی، پژوهشنامه ادبیات کردی سال نشر : 1397 صفحه شمار: دوره 4، شماره 1 - شماره پیاپی 5 شهریور 1397 صفحه 33-44 توصیفگرها نظامی گنجوی ، لیلی و مجنون ، تمثیل ، زبان کردی چکیده : زبان و فرهنگ کُردی، دارای ادبیّات شفاهی وسیعیاست که علاوهبر قدمت و غنای آن، در درک نکات مبهم و دشوار برخی از شاعران کمک بهسزایی خواهد کرد. نظامی گنجوی، یکی از همان شاعرانیاست که تحت تأثیر زبان و فرهنگ مادری خود یعنی زبان و ادبیّات کُردی قرار گرفته است و در جایجای خمسۀ او قراین و نشانههای این تأثیرپذیری به چشم میخورد. نظامی در مثنوی لیلی و مجنون با به استخدام در آوردن ترکیبات و مفردات زبان کُردی و نیز فرهنگ عامۀ مردم کُرد از یکسو و از دیگر سو، عدم درک آن توسط کاتبان و شارحان، ابیات این مثنوی را در بوتۀ ابهام کشانده است. «افسانۀ سربُزی» یکی از ترکیبات و اصطلاحاتی است که نظامی آن را از فرهنگ و باورهای زبان کُردی وام گرفته است و از آنجایی که شارحان از این نکته غافل بودهاند نتوانستهاند شرح دقیق و جامعی از آن به دست دهند. در این جستار سعی شده است، با بهرهگیری از روایات و باورهای عامیانۀ کُردی، شرح دقیق آن را مطرح شود لینک ثابت رکورد: ../opac/index.php?lvl=record_display&id=15437 زبان مدرک : فارسی
شماره ثبت شماره بازیابی نام عام مواد محل نگهداری بخش وضعیت ثبت وضعیت امانت فاقد شماره ثبت استعارهی فضا در کُردی کلهری: بررسی حرف اضافهی مکانی [وتار - مقاله] (1397) / دهقان ، مسعود، نویسنده
نوع مدرک: برنامهها و فایلهای کامپیوتری سرشناسه دهقان ، مسعود، نویسنده عنوان : استعارهی فضا در کُردی کلهری: بررسی حرف اضافهی مکانی [وتار - مقاله] تکرار نام مولف : مسعود دهقان ناشر: دانشگاه کردستان، پژوهشکده کردستان شناسی، پژوهشنامه ادبیات کردی سال نشر : 1397 صفحه شمار: دوره 4، شماره 1 - شماره پیاپی 5 شهریور 1397 صفحه 45-64 توصیفگرها حروف اضافه مکانی ، کُردی کلهری ، معنیشناسی شناختی ، استعارهی فضا ، طرحوارهی تصوری حجمی چکیده : پژوهش حاضر با هدف بررسی معناشناختی حروف اضافه قصد دارد تا به بررسی یکی از پرکاربردترین حروف اضافه کُردی کلهری /naw/ در چارچوب معنیشناسی شناختی بپردازد. ماهیتِ روش انجام این پژوهشِ کیفی، توصیفی-تحلیلی است. دادهها از مصاحبه با گویشوران این گویش کُردی به دست آمده و اصالت آنها نیز به تأیید گویشوران بومی رسیده است. جهت تحلیل این حرف اضافهی مکانی، ابزار نظری به کار گرفته شده طرحوارههای تصوری در رویکرد شناختی هستند. این پژوهش سعی دارد تا با استفاده از طرحوارهی تصوری حجمی نشان دهد که در شبکهی معناییِ این حرف اضافهی پرکاربرد، سه معنای متمایز «در»، «درون/داخل»، «در طول/ در مدّت» و یک خوشهی معنایی وجود دارد که معنای اولیهی آن در زبان فارسی «در» میباشد. همچنین این حرف اضافهی مکانی مفاهیم انتزاعی را طوری مفهومسازی میکند که گویی دارای حجم هستند که میتوان به آنها داخل و یا از آنها خارج شد. یافتههای پژوهش، حاکی از آن است که این حرف اضافه مکانی، بین موضوعهای یک محمول رابطهی «ظرف/مظروفی» برقرار میکند لینک ثابت رکورد: ../opac/index.php?lvl=record_display&id=15438 زبان مدرک : فارسی
شماره ثبت شماره بازیابی نام عام مواد محل نگهداری بخش وضعیت ثبت وضعیت امانت فاقد شماره ثبت