در این پایاننامه کوشیدهایم یکی از گویشهای عمده زبان کردی به نام "کرمانژی" را - که در کردستان ''Kermanji'' نامیده میشود - مورد بررسی قرار دهیم که در پنج شهر: قوچان، شیروان، درگز، بجنورد و اسفراین گویش عمده به شمار میآید. کار پژوهش از پیشینه گویش در شمال خراسان آغاز شده، سپس در فصل دوم با ارائه جفتهای کمینه مناسب واجهای گویش را شناسایی نموده تا حد امکان به فرایندهای آوایی میپردازیم. فصل سوم با بررسی تصریفی - اشتقاقی ساخت واژگان - صرف - آغاز شده، در ادامه ساخت نحوی جمله در گویش مورد نظر بررسی نمودهایم. واژهنامه کرمانژی - فارسی مشتمل بر 511 واژه ناب کردی در پیوست نخست و فهرستی کوتاه از افعال این گویش در پیوست دوم آورده شده است