ساخت فعل مرکب در زبانهای ایرانیِ نوین پدیدهای بسیار زایاست که ماحصل آن انواع گوناگون فعل مرکبی است که امروزه در گونههای مختلف زبانهای ایرانی آشکارا نمایان است. محققان ایرانی و غیر ایرانی ملاکهای گوناگونی برای تشخیص فعل مرکب ارائه کردهاند. برخی از این ملاکها نحوی و برخی واژگانی بودهاست. این پژوهش براساس زیرنظامهای نظریه حاکمیت و مرجع گزینی از جمله نظریه معنایی، نظریه حالت و نظریه حاکمیت، پدیده فعل مرکب در زبان کردی هورامی را به روش توصیفی - تحلیلی مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار دادهاست. این پژوهش فرایندهای تشکیل دهنده فعل مرکب، ویژگیهای عناصر فعلی و غیر فعلی فعل مرکب و تغییرساخت موضوعی آن را مورد مطالعه قرارداده است. همچنین چگونگی حالت نمایی فعل مرکب، روابط نحوی سازههای تشکیل دهنده آن و ویژگیهای واژگانی و نحوی فعل مرکب، مورد بررسیقرار گرفته است. حسب دادههای پیکره، تحلیل ساخت موضوعی و ویژگیهای واژگانی و نحوی فعل مرکب صرفاً در چارچوب نظریه حاکمیت و مرجعگزینی و بدون رجوع به فرضیههای ساختواژی و بافت میسر نیست. فعل مرکب در زبان کردی هورامی از ترکیب دو مقوله جداگانه سطح صفر تشکیل میشود که ساختار درونی آن به لحاظ نحوی روشن است. همچنین این مقولههای سطح صفر در نتیجه بازسازی ساخت موضوعی با هم ترکیب میشوند که در این بازسازی محتوای واژی معنایی اعضا با هم ترکیب میشود. بنابراین، فرایند تشکیل فعل مرکب با وجود نظارت قوانین نحوی در سطح واژگان شکل میگیرد. بهعلاوه، مشخصات معنایی عنصرفعلی و عنصر غیر فعلی نیز در ساخت آن نقش بسزایی دارد