| نوع مدرک: | متون چاپی |
| سرشناسه | کاکل بارانی ، هزرت، |
| عنوان : | تحلیل تطبیقی اشتقاق در زبان فارسی و زبان کردی (بادینی) (پایان نامه) |
| تکرار نام مولف : | هزرت کاکل بارانی |
| ناشر: | سنندج : دانشگاه کردستان/ دانشکده زبان و ادبیات |
| سال نشر : | 1400 |
| صفحه شمار: | د ،66 ص |
| ویژگی : | جدول |
| کتابنامه،واژه نامه و نمایه | کتابنامه:67-69 ص |
| شناسه افزوده : | دانشگاه کردستان دانشکده زبان و ادبیات پارسا ، احمد، استاد راهنما نقشبدی ، زانیار، استاد مشاور |
| توصیفگرها | اشتقاق تێکەڵ Derivation مشتق لێگیراو Derivative پیشوند پێشگر prefix پسوند پاشگر infix میان وند نێوان‌وند suffix |
| چکیده : | زایایی زبان یکی از مهم¬ترین خصوصیاتِ موجود در زبان بشری است که از طرق مختلف از جمله واژه¬سازی پدیدار می¬شود. واژه¬سازی به عنوان نشانۀ مهم زایایی در سطح صرفی زبان، اشکال و انواع گوناگونی را شامل می¬شود که اشتقاق یکی از آن¬ها است. اشتقاق یکی از فرایندهای پرکاربرد در واژه¬سازی در زبان¬های مختلف است. این فرایند، در زبان فارسی و زبان کُردی لهجۀ بادینی نیز بسامد بسیاری دارد. با توجّه به اهمیّت این فرایند در واژه¬سازی و نیز کاربرد آن در گونه¬های مختلف زبان فارسی و زبان کُردی، نگارندۀ این پژوهش، تحقیقات خود را بر این حوزه متمرکز کرده است تا از جنبه¬های پنهان اشتقاق با استفاده از داده¬های پژوهشی و در چارچوب یک پژوهش تطبیقی، پرده‌بردارد. داده¬های پژوهش حاضر از طریق بررسی و نمونه¬برداری از فرهنگ فارسی معین و فرهنگ کرمانجی ـ انگلیسی چایت به دست‌آمده است، و بر پایۀ رویکرد دستور نویسان فارسی و کردی تشریح گردیده است. نتایج پژوهش حاضر از الگوی دقیق به کارگیری وندها در زبان فارسی و زبان کُردی لهجۀ بادینی خبر می¬دهند، کُردی بادینی و فارسی از وندهای مشترکی برای فرایند اشتقاق در واژه¬سازی بهره می¬برند، هم¬چنین هر یک از دو گونۀ یادشده، وندهای خاص خود را دارند. زبان کُردی لهجۀ بادینی و زبان فارسی به طور کلی از جمله گونه¬هایی هستند که به صورت مشخصی تمایل به پسوندمحور بودن، دارند از این رو کاربرد پسوند در این دو گونه بیش از پیشوند است. همچنین کاربرد میان¬وند در دو گونۀ بادینی و فارسی بسیار اندک است، از این رو می-توان سهم اصلی اشتقاق را در واژه¬سازی به پسوندها و پیشوندهای موجود در این دو گونه نسبت داد
زایایی زمان یەکێ لە گرینگ‌ترین تایبەتمەندییەکانی زمانی مرۆڤە کە لە ڕێگای جۆراوجۆر وەکوو وشه‌سازی بە‌دی دێن. وشه‌سازی وەکوو نیشانەیەکی گرینگی زایایی لە ئاستی وشه‌سازی زمان، بیچم و چەشنی جۆراوجۆر لەخۆ دەگرێ کە تێکەڵ یەکیک لەوانەیە. تێکەڵ یەکێ لە پرۆسەکانی گرینگ لە زمانگەلی جیاوازە. ئەم پرۆسە، لە زمانی فارسی و کوردی زاراوەی بادینی‌یش فرەپاتی زۆری هەیە. بە سەرنجدان بە بایەخی ئەم پرۆسە لە وشەسازی و هەروەها بەکارهێنانی لە چەشنەکانی جیاوازی زمانی فارسی و زمانی کوردی، نووسەری ئەم توێژینەوەیە، لێکۆڵینەوەکانی خۆی لە سەر ئەم چوارچێوەیە داناوە تاکوو لە لایەنەکانی شاراوەی تێکەڵ بە کەڵک‌وەرگرتن لە دەیتاکانی توێژینەوە و لە چوارچێوەی توێژینەوەیەکی بەراوردکارانە، پەردە لادات. دەیتاکانی توێژینەوەی بەردەست لە ڕێگای لێپرسینەوە و وێنە‌هەڵکرتن لە فەرهەنگی مۆعیین و فەرهەنگی کرمانجی-انگلیسی چایت بەدەست هاتووه، و به پێی ڕوانگەی ڕیزمان‌نووسانی فارسی و کوردی شرۆڤە دراوە. دەرەنجامەکانی توێژینەوەی بەردەست هەواڵ لە نموونەی وردی بەکارهێنانی وەندەکان لە زمانی فارسی و زمانی کوردی زاراوەی بادینی دەدات. کوردی بادینی و فارسی لە وەندگەلێکی هاوبەش بۆ پرۆسەی تێکەڵ لە وشەسازی سود وەردەگرن. هەروەها هەرکام لە چەشنەکانی ئاماژە پێکراو، وەندی تایبەت بەخۆیان هەیە. زمانی کوردی زاراوەی بادینی و زمانی فارسی بە شێوەی گشتی چەشنگەلێکن کە بە شێوەیەکی دیاری‌کراو بەروە پاشگرتەوەری دەچن، بەم هۆیەوە کاری پاشگر لەم دو چەشنەدا زیاتر لە پێشگرە. هەروەها کاری نێوان وەند لە دو جۆری بادینی و فارسی زۆر کەمه، لەم ڕووەوە دەتوانین بەشی سەرەکی تێکەڵ لە وشەسازی بە پاشگر و پێشگرەکانی ئەم دو چەشنە ببەستینەوە
The generativity of language is one of the most important characteristics of human language that manifests itself in various ways, including word formation. Word formation as an important sign of fertility at the morphological level of language includes various forms and types Derivation is one of them. Derivation is one of the most widely used processes in word formation in different languages. This process has many frequencies in Persian and Badini dialects. Considering the importance of this process in word formation and its application in different types of Persian and Kurdish languages, the author of this research has focused his research on this field in order to cover the hidden aspects of derivation using data. And in the context of a comparative study. The data of the present study have been obtained by reviewing and sampling the specific Persian culture and the Kermanji-English culture of Chait, and have been described based on the approach of Persian and Kurdish grammarians. The results of the present study indicate the exact pattern of the use of vowels in Persian and Kurdish dialects of Badini dialect. Badini Kurdish and Persian are common vowels for the derivation process in Use word-building, Also, each of these two species has its own vowels. The Kurdish language Badini dialect and the Persian language in general are among the species that tend to be suffix-oriented, so the use of suffixes in these two species is more than the prefix. Also, the use of the middle word in both Badini and Persian is very small, so the main contribution of derivation in word formation can be attributed to the suffixes and prefixes in these two species |
| لینک فایل دیجیتالی : | https://libapp.uok.ac.ir/faces/search/bibliographic/biblioFullView.jspx?_afPfm=1 [...] |
| لینک ثابت رکورد: | ../opac/index.php?lvl=record_display&id=15906 |
| زبان مدرک : | فارسی |
مرتب سازی پالایش جستجو
