الماسخان کندولهای، از سرهنگان سپاه نادرشاه افشار، پس از گذراندن دوران سپاهیگری، آثار حماسی و غنایی ارزشمندی را به گویش کردی گورانی به نظم کشید. این آثار اکنون به صورت دستنویس در جزوات گوناگون در میان مردم کرمانشاه، جنوب کردستان، شمال ایلام و غرب لرستان وجود دارند. یکی از این داستانها، منظومهی غنایی خورشید و خرامان میباشدکه به احتمال برگرفته از روایات عامیانهی عصر شاعر است، اما شاعر آگاهانه آن را در چارچوب آثار غنایی مشابه در ادب فارسی سروده است. موضوع این رساله تصحیح انتقادی این داستان براساس نسخههای موجود است که در یک مقدمه و چهار فصل تدوین شده است. فصل اول مشتمل برکلیات تحقیق، شرح احوال و آثار شاعر، تاثیر فرهنگ عامهی کرد در این اثر غنایی، معرفی نسخهها ، شیوهی تصحیح و برگردان داستان به نثر فارسی است. فصل دوم شامل متن تصحیح شده بر پایهی چهار نسخه به زبان و رسمالخط کردی گورانی است که به شیوهی رایج تصحیح انتقادی فراهم شده و موارد اختلاف در حاشیه ذکر شده است، به علاوه در روایات مختلف اجتهاد شده و نتیجهی این اجتهاد به شکل علایم و عبارات موجز ارائه شده است. فصل سوم به تعلیقات اختصاص یافته است در این بخش دشواریهای متن از قبیل معنای لغات و ترکیبها ، باورها و تصاویر خاص و نیز ویژگیهای سبکی توضیح داده شده است. فصل چهارم شامل نمایههاست که فهرست لغات و ترکیبها با معنای معادل آن در زبان فارسی ، فهرست اشخاص، جایها، ابزارها، آلات موسیقی، حیوانات، گلها ، گیاهان و سنگهای قیمتی را در بردارد