پایاننامهی حاضر در دو فصل تنظیم شده است. فصل اول شامل سه بخش است. در بخش اول نگارنده معتقد است آنچه به عنوان گویشهای کُردی مطرح است، هریک زبانی جداگانهاند. بخش دوم به معرفی آیین یاری میپردازد و در بخش سوم نیز وزن و زبان و قافیه در شعر کلاسیکِ کُردی بررسی میشود. از لحاظ زبانی غالب اشعارِ کلاسیکِ کردی به زبان گورانی(هَورامی) است؛ وزن اشعار نیز هجایی میباشد و از بین اوزان هجایی دو وزنِ دههجایی و هشتهجایی بیشتر از همه کاربرد دارد. مبحث قافیه هم با چهار عنوان (قافیه در بیت مطلع، قالب شعر، ملاک بودن نحوهی گفتار در قافیه، نوعی قافیهبندیِ خاص در متون دینی یارسان) قافیه را در شعر کلاسیک کردی بررسی میکند. فصل دوم با عنوانِ « مقایسهی خسرو و شیرین نظامی با شیرین و فرهادِ الماسخان کَندولهای » به دو بخش تقسیم شده است. در بخش اول ضمن برشمردن مشکلات تحقیق، نگاهی گذرا به ادبیات تطبیقی دارد و نشان میدهد که تحقیق حاضر براساس مکتب فرانسـه _ که مبتنی بر تمـایز زبانی است به مقایسـهی دو منظومه میپردازد. سپس زندگی و آثار نظامی و الماسخان بررسی میشود و شانزده منظومهی کُردی را که به تأثیر از نظـامی سروده شده است نام میبرد. به روحیهی زاهـدانهی نظـامی و سپاهیگریِ المـاسخان و اینکه چنین روحیاتی چندان متناسب با سرودن اشعار عاشقـانه و بزمی نیستند هم اشـاره شـده است. پس ازآن پیشینهی داستانهای منظوم تا زمان نظامی و الماسخان بررسی میشود. گفتنی است الماسخان به همراه چند شاعرِ دیگرِ سدهی دوازدهمِ هجری به عنوان اولین منظومهسرایانِ کُرد شناخته میشوند. در بخش دوم پس از ذکر خلاصهی دو منظومه، شخصیتهای دو داستان تحلیل و مقایسه میشوند و آنها را در چهار نوعِ پویا، ایستا، همراز و شریر طبقهبندی میکند. سپس دیگر عناصر داستان از قبیل زاویه دید، پیرنگ، عناصرِ خرق عادت و زمان و مکان در دو منظومه بررسی میشود. اشاره به رنگ و بوی محلی و بومیِ شیرین و فرهاد نیز بخش دیگری از پایاننامه است. در پایان نیز با ذکر مضامین ضمنیِ دو منظومه تأثیر روحیاتِ نظامی و الماسخان در این مضامین بررسی میشود