| چکیده : | در طی ماه‌های مختلف سال 1391 تعداد 60 نمونه مرکب خاک از فراریشه گیاهان یونجه در مزارع استان کردستان جمع‌آوری شد. نماتدهای موجود با استفاده از سری الک‌های خاکشویی و سانتریفیوژ استخراج و پس از کشتن و تثبیت شدن به گلیسیرین رسانده شد. سپس از نماتدها اسلایدهای میکروسکپی دائمی تهیه و با استفاده از میکروسکپ نوری مورد مطالعه قرار گرفت. نماتدهای ریشه گرهی (Meloidogyne spp.) نیز بر روی گیاه گوجه فرنگی خالص سازی و تکثیر شده و شناسایی گونه‌ها بر اساس ویژگی‌های ریخت‌شناسی و ریخت‌سنجی لاروهای سن دو و برش عرضی انتهای بدن نماتد ماده انجام شد. در مجموع 28 گونه به شرح ذیل مورد شناسایی قرار گرفت:Amplimerlinius globigerus, A. macrurus, Aphelenchoides parabicaudatus, Aphelenchus avenae,Criconemoides informis, Diphtherophora tenera, Ditylenchus dipsaci, Helicotylenchus digonicus, H. vulgaris, Meloidogyne hapla, M. javanica, Merlinius brevidens, M. microdorus, M. nanus, M. nothus, Mesocriconema antipolitanum, M. curvatum, M. xenoplax, Paratylenchus nawadus, Pratylenchoides ritteri, Pratylenchus crenatus, P. neglectus, P. pseudopratensis, P. thornei, Scutylenchus rugosus, Trophurus ussuriensis, Tylenchorhynchus parvus, Xiphinema pachtaicum and Zygotylenchus guevarai.که در بین آنها گونه‌های D. tenera و P. nawadus برای اولین‌بار در ایران گزارش می‌شوند. دو گونه A. avenae و D. tenera عمدتا قارچ‌خوار هستند. نماتدهای مارپیچی(Helicotylenchus spp.) و نماتدهای مولد زخم ریشه (Pratylenchus spp.) با 58/3 و 56/7 درصد بیشترین دامنه پراکنش را دارا بودند. انجام بررسی‌های تکمیلی بر روی زیست‌شناسی و بیماری‌زایی نماتدهای انگل گیاهی مزارع یونجه استان کردستان و به ویژه بر روی نماتدهای مهمی مانند نماتد ساقه یونجه (D. dipsaci)، نماتدهای ریشه‌گرهی(M. javanica و M. hapla) و نماتدهای مولد زخم ریشه(Pratylenchus spp.) توصیه می‌شود |
شناسایی فون نماتدهای انگل گیاهی مزارع یونجه استان کردستان [پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد] (1394) / مفاخری ، یاسر، نویسنده 