نوع مدرک: | برنامهها و فایلهای کامپیوتری |
سرشناسه | حیدری ، مازیار، نویسنده |
عنوان : | ارائه الگوی پایدار بهرهبرداری از جنگل به شیوه ارزیابی خدمات اکوسیستمی در جنگلهای زاگرس (مطالعه موردی: جنگلهای بخش آرمرده بانه) [پایاننامه دکتری تخصصی (PhD)] |
تکرار نام مولف : | پدیدآور: مازیار حیدری استاد راهنما: مجید لطفعلیان استاد مشاور: مرتضی تشکری استاد مشاور: احمد ولیپور |
ناشر: | ساری [ایران] : دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی |
سال نشر : | 1394 |
یادداشت | موضوع: جنگل و جنگلداری
رشته: مهندسی منابع طبیعی - مهندسی جنگل |
شناسه افزوده : | لطفعلیان ، مجید، استاد راهنما تشکری ، مرتضی، استاد مشاور ولیپور ، احمد، استاد مشاور |
توصیفگرها | تحلیل تکافت ، آرمرده (کردستان) ، جنگل زراعی ، بوم سامانه ، زاگرس ، استحکام ، فراورده های جنگلی چوبی ، فراورده های غیرچوبی جنگل ، Takaft analysis, Armardeh (Kurdistan), arable forest, ecosystem, Zagros, strength, wood forest products, non-wood forest products |
چکیده : | در جنگلهای زاگرس جنبههای زیستمحیطی، حفاظتی، جلوگیری از فرسایش، پتانسیل تولید محصولات غیرچوبی و سیستمهای اگروفارستری، دارای ارزش بیشتری نسبت به تولید چوب هستند. هدف از این پژوهش سیاستگذاری و برنامهریزی بهرهبرداری از سیستمهای بهرهبرداری سنتی (سیستمهای اگروفارستری، بهرهبرداری محصولات غیرچوبی مهم، جمعآوری چوب هیزمی و خدمات کارکردی اکوسیستم) در جنگلهای شهرستان بانه است. برای اجرای این پژوهش سامان عرفی گندمان، میرحسام و کوخ مامو از روستاهای توابع بخش آرمرده شهرستان بانه در غرب استان کردستان انتخاب شدند. برای شناسایی بستراجتماعی- اقتصادی ساکنان روستاهای موردمطالعه، اقدام به تهیه پرسشنامه اطلاعات اجتماعی- اقتصادی خانوار و مصاحبه با سرپرستهای خانوارها شد. جهت آگاهی از وضعیت سطوح کاربریهای شامل جنگل، زراعت، جنگل - زراعی، جنگل - چرایی، جنگل - چرایی - زراعی از نقشههای پایه کاربریها استفاده شد. با جنگل گردشی و ثبت موقعیت کاربریهای مختلف بهوسیله GPS و استفاده از نرمافزار Arc GIS9.2 نقشه کاربریهای مورد پژوهش استخراج شدند. بر اساس اطلاعات اجتماعی- اقتصادی خانوار و نقشه کاربری-ها، اقدام ترسیم مدل DPSIR (نیروی محرکه، فشار، وضعیت کنونی، عارضه و پاسخ مدیریتی) شد. بهمنظور سیاستگذاری و برنامهریزی بهرهبرداری پایدار برای سیستمهای سنتی مورد پژوهش، به کمک نظرسنجی از نقشآفرینان بومسازگان، تحلیل چهارگانه سوآت (قوت (S)، ضعف (W)، فرصت (O) و تهدید (T)) انجام شد. نقشآفرینان بومسازگان به شیوه هدفمند نمونهگیری شدند. جامعه آماری (نقشآفرینان) شامل 12 نفر از جوامع محلی و 18 نفر کارشناسان خبره و صاحبنظر (کارشناسان دانشگاه کردستان، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کردستان، اداره کل منابع طبیعی استان کردستان، اداره منابع طبیعی شهرستان بانه، اداره محیطزیست استان کردستان و جمعیت کردستان سبز (NGO)) بودند. بر اساس نتایج وضعیت اجتماعی- اقتصادی، تحلیل سوآت، فرآیند DPSIR و ماتریس ارزیابی موقعیت و اقدام راهبردی برای بهرهبرداریهای سنتی مورد پژوهش، راهبرد مدیریتی (تهاجمی، رقابتی، تدافعی یا محافظهکارانه) شناسایی شدند. بر اساس راهبرد مدیریتی مشخصشده اقدام به برنامه-ریزی در سطوح مدیریتی میانمدت و بلندمدت شد. نتایج اجتماعی- اقتصادی و نقشه کاربریها نشان داد در روستای میرحسام سطوح کاربری جنگل - زراعی بیشترین توسعه، و در روستای کوخ مامو سطوح جنگل- چرایی (گلازنی) بیشترین توسعه را داشتند. یافتههای پژوهش نشان داد 63 درصد درآمد کل خانوارها از نهادهای کشاورزی و دامداری حاصل شد. در کل 95 درصد خانوارها از فرصت بهرهبرداری محصولات غیرچوبی استفاده میکنند. بهره-برداری از محصولات غیرچوبی گزو و گال مازوج سهم 5/8 درصدی درآمدی خانوار را داشتند. نتایج نشان داد که سطوح جنگل -زراعی، جنگل - چرایی و جنگل - چرایی - زراعی در 73/6 درصد جنگلهای سه روستا توسعه یافتند و منجر به کاهش سطح جنگل شدند. نتایج نشان داد که مهمترین فرصت و قوت بهرهبرداری از محصولات غیرچوبی، سیستمهای اگروفارستری و خدمات اکوسیستمی کاهش مهاجرت روستا به شهر و افزایش درآمد خانوار است. بهره-برداریهای سنتی در قالب شرکتهای تعاونی سبب افزایش پایداری اقتصادی جوامع محلی و کاهش تخریب جنگل میشود، و از طرفی بهرهبرداری توسط افراد غیربومی (ساکن در مکانی خارج از روستاها) سبب افزایش تخریب جنگل میشود. با تحلیل نظرات نقشآفرینان اکوسیستم جنگلهای بانه، راهبرد مدیریتی تهاجمی برای بهرهبرداری از محصول غیرچوبی گزو و گال مازوج و راهبرد مدیریتی رقابتی برای جمعآوری برو (بذر درختان برودار) ارائه شدند. برای سیستمهای اگروفارستری جنگل-زراعی، جنگل-چرایی و جنگل - چرایی- زراعی، راهبرد مدیریتی محافظهکارانه پیشنهاد شد. نتایج کلی نشان داد برای بهرهبرداری از خدمات تولیدی، فرهنگی و تنظیمی اکوسیستم، راهبرد مدیریتی تهاجمی ارائه شدند |
لینک فایل دیجیتالی : | https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/f4bf9957c023e930f716707eed2cd49c |
لینک ثابت رکورد: | ../opac/index.php?lvl=record_display&id=15691 |
زبان مدرک : | فارسی |