| چکیده : | پژوهش حاضر به بررسی مفهوم‌سازی فضا در زبان کردی پرداخته و عناصر زبانی مورد استفاده در این زمینه را مورد بررسی قرار می‌دهد. ارتباط این عناصر زبانی با نظام شناختی گویشوران و تعین جایگاه رده‌شناختی زبان کردی در میان سایر زبان‌ها از دیگر اهداف این پژوهش است. اهمیت پژوهش حاضر در نشان دادن رابطه‌ی بین زبان و شناخت است و ضرورت آن ناشی از این است که تاکنون تحقیقی در زمینه مفهوم‌سازی فضا در زبان کردی انجام نشده است و این تحقیق می‌تواند دربرگیرنده‌ی نتایج تازه‌ای باشد. در این راستا، دیدگاه لوینسون (2006، 2003) در مورد تقسیم‌بندی حوزه‌های فضایی به عنوان مبنای نظری مورد استفاده قرار گرفته است. لوینسون حوزه‌ی فضا را به دو بخش پویایی و ایستایی تقسیم می‌کند که بخش پویایی دربرگیرنده‌ی مفهوم حرکت، در افعال حرکتی است. بخش ایستایی با توجه به اینکه گوینده در تعین و توصیف مکان اشیاء دارای زاویه دید یا فاقد آن باشد، به دو زیرمجموعه‌ی دارای زاویه دید و بدون زاویه دید تقسیم‌بندی می‌شود. زیرمجموعه بدون زاویه دید شامل موضع مکان‌شناسی و زیرمجموعه‌ی دارای زاویه دید دربرگیرنده مفهوم چهارچوب‌های ارجاعی است، که خود به سه زیرمجموعه‌ی: ارجاع ذاتی، ارجاع نسبی و ارجاع مطلق تقسیم. داده‌های زبانی این تحقیق از انجام پرسشنامه‌های مختلف و شم زبانی نویسنده جمع‌آوری شده است. این پژوهش به توصیف و بررسی اشاره‌گرهای مکانی، حروف اضافه‌ی دارای معانی مکان، افعال حرکتی و ساختارهای مورد استفاده برای چهارچوب‌های ارجاعی در زبان کردی و نقش آن‌ها در انتقال مفاهیم مکانی پرداخته است. در این پژوهش تفاوت اشاره‌گرها در کدگذاری فاصله را نشان داده‌ایم و با توجه به معانی مکانی حروف اضافه‌ی مرکب تقسیم‌بندی چهارگانه‌ی تازه‌ای ارائه کرده‌ایم. کدگذاری شیوه و مسیر حرکت در افعال حرکتی را بررسی کرده و نشان داده‌ایم زبان کردی در یک پیوستار به سمت زبان‌های قمر-محور میل دارد. گویشوران زبان کردی به صورت غالب از چهارچوب‌های ارجاعی ذاتی و نسبی استفاده می‌کنند و این مسئله در پیوند با انجام دادن افعال غیرزبانی آن‌ها نیز قرار دارد. در پایان با توجه به مفاهیم مکانی مطرح شده، جایگاه زبان کردی را از لحاظ رده‌شناسی نشان داده‌ایم
In this thesis, conceptualization of space in Kurdish is addressed. In doing so, linguistic elements in this regard are studied. The relation between the linguistic elements and the cognitive system of native speakers will be surveyed and determining the typological position of Kurdih language among other languages, is one of the targets of this project. What makes this research an important one, is that on one hand it discovers the relation between the cognition and language and on the other hand there has not been such a research on Kurdish. Thus new results may be earned. In order to classify space domains, we base our theoretical framework on Levinson (2003, 2006). He devides space domain to kinesis and stasis. The kinesis part covers the concept of motion, in motion verbs. The stasis part being dependent on the speaker whether to have viewing angle in order to describe the position of the objects or not, is devided to two different types, angular and non-angular. The non-angular subset, consists of topology and the angular subset includes in frame of reference which is devided into three different subsets: intrinsic, relative and absolute references. Our data evidence has been collected from different questionnaires and researcher’s intuition. In this research, diexis, prepositions which are semantically related to space, motion verbs, and different structures which are used in frames of reference in Kurdish and their role in transmiting space meaning have been probed. At the end, we will show the difference between diexis in encoding distance and offer a new four-class classification of prepositions based on their space meaning. Furthermore, we shed light on the way manner and path in motion verbs are encoded and we will show that Kurdish is changing to an argument-based language. Kurdish native speakers, often use intrinsic and relative reference frameworks which is related to their doing non-verbal verbs. Finally, according to the spatial concepts discussed above, the position of Kurdish languge typolically is determined |
دستور فضا در کردی (پایان نامه) (1398) / عزیزی ، محمد، نویسنده 