| چکیده : | مطالعات مربوط به ساختِ اطلاع و نحوۀ بازنمایی آن در سطح جمله به دوران پیدایش زبان‌شناسی نوین و آثار زبان‌شناسانِ مکتب پراگ دردهۀ 1920 و پس از آن باز میگردد. در ی اخیر، مطالعۀ ساختِ اطلاع دوباره مورد توجّه زبان‌شناسان نقش‌گرایی همچون هلیدی، والدووی و لَمبرِکت قرارگرفته است. پرسش اصلی زبان‌شناسان این است که چرا گویشوران زبان‌ها برای بیان معنا و مفهومی واحد در موقعیت‌های ارتباطی مختلف، ساخت‌های دستوری گوناگونی را استفاده می‌کنند. لَمبرِکت (1994) معتقد است که ساخت جمله برداشت‌های گوینده را از وضعیت ذهنی شنونده در یک موقعیّت ارتباطی منعکس می‌کند. این رابطۀ میان فرض‌های گوینده و ساخت جملات زبان در بخشی از دستور به نام ساختِ اطلاع کنترل می‌شود. این بخش شامل مقوله‌هایی مانند تصریح، پیش‌انگاشته، فعال‌سازی، تشخیص‌پذیری مصداق‌های کلام و روابط کاربردشناختی مبتدا و کانون است. پژوهش حاضر به بررسی ساخت اطلاع جمله و بازنمایی الگوها وروابط کاربردشناختی آن در کردی اردلانی پرداخته که بر اساس نظریۀ لَمبرِکت (1994) انجام گرفته است. داده‌های گردآوری شده در پنج فصل تنظیم شده است و حدود 70 پاره‌گفتار است که از مکالمات روزمرۀ گویشوران شهر سنندج و اطراف آن گردآوری و انتخاب شده‌اند. یافته‌ها و نتایج این پژوهش بیانگر آن است که ساخت اطلاع در جملات کردی اردلانی بیشتر بر پایۀ دو رابطۀ کاربردشناختی مبتدا و کانون بازنمایی می‌شود و ساخت مبتدا- کانونی، ساخت بی‌نشان در این زبان است و اکثر تکیه‌ها در پاره‌گفتارهای کردی اردلانی، به صورت تکیۀ کانونی به‌کار رفته‌اند. همچنین، انواع ساخت کانونی در داده‌های زبانی شکل می‌گیرد و اکثر آن‌ها از نوع کانون گزاره‌ای است. اکثر جملات به‌کار رفته توسط گویشوران دارای ساخت ساده هستند و زبان کردی، به‌طور کلی، برای بازنمایی ساختِ اطلاع از ابزارهای نحوی، آوایی و ساخت‌واژی مختلف بهره می‌گیرد
Studies on information structure and the way of its representation at the sentence level goes back to the rise of modern linguistics and the work of Prague school linguists in the 1920s and beyond. In recent decades, the study of information structure has received the attention of orthographic linguists, such as Halliday, valldouvi, and Lambreckt. The main question of linguists is why linguists use different grammatical structures to express the same meaning and concept in different communication situations. Lambreckt (1994) argues that sentence structure reflects the speaker's perceptions of the listener's mental state in a communicative situation. This relationship between the speaker's hypotheses and the structure of sentences is controlled in a part of the command called information structure. This section includes such categories as explicitness, presupposition, activation, specification, verbal referents, and Topic-Focus pragmatic relations. The present study investigates the information structure of utterances and the representation of patterns and its pragmatic relations in Ardalani Kurdish based on Lambreckt's (1994) theory. The collected data has been organized in five chapters and about 70 utterances which have been collected and selected from the daily conversations of the Ardalani Kurdish speakers. The findings and results of this study indicated that the information structure in Ardalani Kurdish sentences is mostly represented on the basis of two pragmatic relations of Topic and Focus, and Topic-Focus construction is an unmarked construction in this Kurdish dialect, and most of the accents in this dialect is focus accents. Also, the types of Focus constructions are formed in linguistic data, but most of them are Propositional Focus. Most of the sentences used by speakers have simple construction, and Kurdish generally uses various syntactic, phonetic, and morphologic tools to represent information structure |
ساخت اطلاع و بازنمایی آن در کردی اردلانی (پایان نامه) (1399) / نگهدار ، مسعود، 