| چکیده : | تابوها مقولات و مفاهیمی هستند که به‌واسطه حرمت عرفی، نظم و نزاکت اجتماعی، دینی و سیاسی و غیره از ذکر یا استفاده از آنها پرهیز می‌شود. مقوله تابو فرهنگ وابسته بوده و میزان تابو بودن آن از فرهنگی به فرهنگ دیگر و همچنین از جامعه‌ای به جامعه دیگر متفاوت است و در هر زبانی نیز درجات مختلفی از محدودیت و ممنوعیت را برای گویشوران آن زبان‌ها رقم خواهد زد. بر همین اساس کاربران زبان بنا به انواع تعهد، نگرانی یا ضرورت نظم اجتماعی، با وجوهی از روش¬ها از بکارگیری واژگان و تعابیر تابویی، طفره می‌روند، یکی از راهکارهای این جریان هم، استفاده از فرایند خوشایندسازی زبانی است. آن‌هم به‌کاربردن آن دسته از کلمات و عباراتی است که در مقایسه با واژگانی تابویی نرم‌تر و ملائم‌تر هستند و نزد جامعه مقبول‌تر و زیباترند. در این نوشتار بر مبنای زبانشناسی اجتماعی و به شیوه توصیفی- تحلیلی، وجوه خوشایندسازی و چگونگی طفره رفتن گویشوران فارسی‌زبان و کُردی‌زبان (کُردی میانه) با تکیه بر الگویی «وارن 1992» طبقه¬بندی، دلالت¬یابی و تفسیر شده است. البته در مواردی هم بنا به ظرفیت داده¬ها از مفاهیم صورتبندی شده محققان دیگر بهره برده شده است. نتیجه نشان می¬دهد که بنا به بافت اجتماعی-فرهنگی حاکم بر جامعه موضوع تحقیق، پشتوانه اصلی خوشایندسازی مناسبات اخلاقی-اجتماعی، دینی، سیاسی و عرفی و روانی است و موضوعات و حوزه‌های خوشایندسازی نیز در هر دو زبان عمدتاً شامل موضوعات اخلاقی، دینی، سیاسی و عرفی است که وجه جنسی و جسمانی تابوها که ذیل امر اخلاقی و عرفی است، بیشتر از بقیه به چشم می¬آید. بر همین حسب گویشوران مذکور با گرایش به انواع شگردهای طفره با ساخت معنایی و صوری به خوشایندسازی زبانی روی آورده؛ که در این میان بکارگیری شگردهای استعاره، مجاز، واژگان مبهم، عبارات اشاره¬ای، هم¬معنایی، وام‌واژه، واژگان خنثی‌کننده بنا به ماهیت خاص خود، بیشتر در میان آنها رواج دارد
Taboos are categories and concepts that are avoided due to respect for custom, social order, politeness, religion and politics, etc. The category of taboo is dependent on culture and varies across cultures, societies, and languages. In addition, levels of restrictions and prohibitions have been identified for speakers of those languages. Hence, language users avoid using taboo words and phrases in different ways due to various commitments, concerns, or necessity of social order. The solution to this process is to use the language pleasantness. Therefore, words and phrases should be used that are more tactful and subtle than taboo words and are more acceptable and pleasant in society. In this article, on the sociolinguistics and in a descriptive-analytical method, the pleasant aspects and the way of avoiding Persian-speaking and Kurdish-speaking speakers (Middle Kurdish) have been classified, identified and interpreted based on the "Warren 1992" model. Of course, in some cases, the formulated concepts of other researchers have been used based on the capacity of the data. The results show that, depending on the socio-cultural context of society, the mainstay of pleasantness is moral, social, religious, political, customary and psychological relationships. So, Pleasantness matters and domains in both languages include mainly moral, religious, political, and customary subjects. Hence, the sexual and physical aspects of the moral and customary taboo stand out more than others. As a result, the speakers use a variety of avoidance techniques have turned to linguistic pleasantness by constructing it semantically and formally |
استراتژی تابو و طفره در زبان فارسی و کُردی (پایان نامه) (1400) / کریم حمید ، هیرش، 